Συμπληρώνονται φέτος 30 χρόνια από το 1ο Συνέδριο του Μετσόβιου Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, με τίτλο “Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο για το Μέτσοβο. Επιστρέφοντας ένα μέρος του Χρέους”. Το Ε.Μ.Π. δεν ξεχνά την μεγάλη ώθηση στη φυσιογνωμία και τις προοπτικές που του χάρισαν οι διορατικές δωρεές των μεγάλων Μετσοβιτών ευεργετών, προς την κατεύθυνση να αναπτυχθεί «εν λαμπρόν Πολυτεχνείον» (Ν. Στουρνάρης), ως επείγουσα εθνική προτεραιότητα. Από τότε και παράλληλα με την ανάπτυξη του ΜΕ.Κ.Δ.Ε. ως εξειδικευμένου ερευνητικού κέντρου στην ανάπτυξη της ορεινής Ελλάδας και των απομονωμένων περιοχών, η θεματολογία διευρύνθηκε ώστε να καλύπτει το σύνολο αυτής της επικράτειας που για δεκαετίες βρίσκεται στο περιθώριο της ανάπτυξης. Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Μετσόβιο Κέντρο Διεπιστημονικής Έρευνας, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Ανάπτυξης του ΜΕ.Κ.Δ.Ε. του Ε.Μ.Π. διοργανώνουν στις 25 – 27 Σεπτεμβρίου του 2025 το 11ο Συνέδριο με θέμα «Θέσεις, έρευνα και δράσεις για την αναγέννηση των ορεινών και απομονωμένων περιοχών». Το Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στις εγκαταστάσεις του ΜΕ.Κ.Δ.Ε. του Ε.Μ.Π. στο Μέτσοβο. Τα συνέδρια του ΜΕ.Κ.Δ.Ε.-Ε.Μ.Π. αποτελούν πια ένα σταθερό σημείο συνάντησης και επικοινωνίας της ακαδημαϊκής-ερευνητικής κοινότητας με τις ορεινές και απομονωμένες κοινωνίες, όπου καινοτόμες ιδέες γονιμοποιούνται, ανατρέπουν στην πράξη παγιωμένα στερεότυπα, στηρίζουν την πορεία αναγέννησης των περιοχών αυτών.
Στο προηγούμενο συνέδριο εστιάσαμε στην χρόνια έλλειψη της χώρας μας, μιας χώρας κατά τα 2/3 ορεινής, στην ύπαρξη πολιτειακών θεσμών που θα εστιάζουν την ορεινή και απομονωμένη Ελλάδα, στην κατεύθυνση διαμόρφωσης στοχευμένης πολιτικής – ένα δρόμο που ακολούθησαν, εδώ και δεκαετίες, όλες οι ευρωπαϊκές χώρες που έχουν σήμερα αναπτυγμένες ορεινές περιοχές. Ο πρώτος στόχος αυτής της προσπάθειας επετεύχθη: στο Κοινοβούλιο θεσμοθετήθηκε και λειτουργεί σήμερα Υποεπιτροπή Ορεινών Περιοχών, ως Ειδική Μόνιμη Επιτροπή. Στόχος του Συνεδρίου είναι η δημιουργία σταθερών και παραγωγικών δεσμών της επιστημονικής-ερευνητικής κοινότητας με την ανώτατη πολιτειακή επιτροπή για τις ορεινές περιοχές, η κοινή πλεύση και αλληλλοτροφοδότηση.
Η μακρόχρονη κρίση στην χώρα άφησε τα σημάδια της στο πιο αδύνατο τμήμα της: η τελευταία απογραφή έδειξε δραματική μείωση του ήδη απισχνασμένου ορεινού πληθυσμού, με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται ένα μόνιμο δίπολο αναπτυξιακής υστέρησης και απερήμωσης, η οποία καθιστά την ανάγκη λήψης μέτρων για την ανατροπή της κατάστασης επείγουσα. Από την άλλη πλευρά η νοσταλγία της επιστροφής των ανθρώπων που αναγκάστηκαν να απομακρυνθούν από τη γενέθλια γη είναι ζώσα και ενεργή, και πλαισιώνεται από ανθρώπους όλων των ηλικιών, και ειδικά νέους, που αμφισβητούν τα κυρίαρχα «παραδείγματα» αναζητώντας μια πιο πλήρη ζωή, σε επαφή με τη φύση και στο πλαίσιο υγιών- ουσιαστικών ανθρώπινων σχέσεων που οι μικρότερες κοινότητες προσφέρουν.
Το 11ο Συνέδριο απαντά στην ανάγκη αναγέννησης των ορεινών και απομονωμένων περιοχών μέσα από α. την τοποθέτηση, άμεσα, του προβλήματος, σε πολιτειακό επίπεδο, όπως προαναφέρθηκε. β. με την εισαγωγή μιας αγγλόφωνης συνεδρίας που στοχεύει στην μεταφορά ης εμπειρίας από τις ορεινές περιοχές του κόσμου γ. με τη συστηματική προβολή των καινοτόμων ερευνητικών αποτελεσμάτων όσον αφορά στην ολοκληρωμένη ανάπτυξη των ορεινών και απομονωμένων περιοχών (περιβαλλοντική, πολιτισμική, αναπτυξιακή διάσταση) και δ. την προβολή της πολύπλευρης εμπειρίας των ανθρώπων που ζουν και τολμούν στις ορεινές και απομονωμένες περιοχές.
Στο 11ο Συνέδριο του ΜΕΚΔΕ-ΕΜΠ θα λάβει χώρα τιμητική εκδήλωση για τον Δ. Ρόκο, εμπνευστή και ιδρυτή του ΜΕΚΔΕ, και αποκάλυψη της προτομής του που φιλοτέχνησε ο διακεκριμένος γλύπτης Κυριάκος Ρόκος, αδελφός του εκλιπόντος.
Καλούμε τους επιστήμονες και ερευνητές που ασχολούνται με τα ζητήματα των ορεινών και απομονωμένων περιοχών, τους εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης αλλά και τους ανθρώπους των βουνών και απομονωμένων περιοχών να συμμετάσχουν ενεργά στο 11ο συνέδριο, να μεταφέρουν τις ιδέες, την εμπειρία και την κριτική ματιά τους, ώστε να συμβάλλουν στον κοινό στόχο της αναγέννησης των ορεινών περιοχών και απομονωμένων περιοχών.
Ενδεικτικές θεματικές ενότητες του συνεδρίου είναι:
-Ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά (φυσικά και κοινωνικά) των ορεινών και απομονωμένων περιοχών
-Ανάδειξη και προστασία φυσικού περιβάλλοντος
-Ανάδειξη και προστασία υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς
-Δυνατότητες προσέλκυσης νέων κατοίκων στις ορεινές/απομονωμένες περιοχές
-Πολιτική για τις ορεινές περιοχές: Διεθνή παραδείγματα και ελληνική εμπειρία
-«Ψηφιακοί νομάδες» και ορεινές/απομονωμένες περιοχές
-Επιχειρηματικότητα στις ορεινές και απομονωμένες περιοχές
-Αποτίμηση εθνικών και ευρωπαϊκών προγραμμάτων ενίσχυσης των ορεινών και απομονωμένων περιοχών
-Ενέργεια και ορεινές περιοχές
-Παιδεία, έρευνα και τεχνολογία για τις ορεινές και απομονωμένες περιοχές
Σημαντικές ημερομηνίες
Υποβολή περιλήψεων: 20 Ιανουαρίου 2025
Αξιολόγηση περιλήψεων και αποδοχή: 14 Φεβρουαρίου 2025
Υποβολή τελικού κειμένου: 30 Μαΐου 2025
Αξιολόγηση τελικών κειμένων και αποδοχή: 21 Ιουνίου 2025
Για να υποβάλετε περίληψη, δείτε τις οδηγίες στον παρακάτω σύνδεσμο: https://mirc.ntua.gr/el/node/602